‘Consequent, my ass!’ door Richard Kemper
Consequent, my ass!
(Door Richard Kemper. Uit Buskruit met Peuters, 2015)
Je hebt vast weleens naar een van de televisieprogramma’s van supernanny Jo Frost gekeken. Je weet wel, die Engelse vrouw met dat strenge brilletje, voluptueuze en toch sexy figuur, die onhandelbare kinderen en ouders in amper een week tijd weer op de opvoedrit weet te krijgen.
Ik heb hier alle dvd-boxen liggen. Altijd handig voor als die van mij weer eens het bloed onder mijn nagels vandaan haalt door er drieënvijftig minuten over te doen om zich aan te kleden voor school en na zesendertig keer roepen trots in zijn veel te kleine Mega Toby-pak naar beneden sloft. Hij is negen. Ik stop dan snel een aflevering in de dvd-speler en kijk naar een vierjarig Badr’tje ergens anders op de wereld. Dat is pas het echte werk! Ik zie Chuckies die met eten gooien, door het huis rennen op de vlucht voor hun hysterische moeder om die uiteindelijk vol overgave een ferme trap in haar buik of gezicht te geven. Heerlijk om dan even te kunnen denken: ‘Ach, dan valt het met die van mij nog mee.’ En dat valt het ook, al zijn er momenten… Bijvoorbeeld als ie z’n extra taakjes voor school moet doen en ik hem probeer te helpen door de som 27 + 5 wat simpeler te maken door te vragen: ‘Oké, hoeveel heb je eerst nodig om tot dertig te komen?’ en hij zegt: ‘Gaat je niks aan.’ Of als de slager aan hem vraagt of ie een plakje worst van papa mag en hij zegt doodleuk: ‘Dat is mijn papa niet’, gevolgd door een angstige blik waarmee hij tegen de benen van zomaar een mevrouw kruipt. Om nog maar te zwijgen van de keren dat ik hem ophaal van een speelafspraakje en hij weigert om z’n schoenen aan te doen, hij tijdens hockey opeens midden in een wedstrijd op het gras gaat liggen en roept: ‘ Ik ben moe’ of ik op school word ontboden met de mededeling dat ‘Hé, chickie’ toch echt niet de juiste aanspreekvorm is voor juf’ en ‘Hoe ie daar in hemelsnaam aan komt?’
Het zijn momenten dat ik de ouders die ik op de dvd’s van Jo Frost tegen hun kinderen tekeer zie gaan alsof ze in de jihad zijn beland een beetje beter begrijp. Laat ik eerlijk zijn: helemaal begrijp! Gelukkig is er altijd een heel leger van vriendinnen, vrienden, ouders, broers en zussen dat mij er op dat soort momenten fijntjes aan herinnert dat de kiem voor dit belachelijke gedrag geplant is door niemand minder dan… mijzelf. En dan vooral in de peutertijd. Want welk boek, tijdschrift of televisieprogramma je ook tot je neemt over opvoeden in deze ‘allesbepalende fase’, over één ding zijn ze het eens: je moet consequent zijn. En als er nou net één dingetje is waar ik een grondige hekel aan heb in dit leven, is het consequent zijn. Het zal allemaal wel, maar ik vind het gewoon oersaai. Geen dag is hetzelfde, geen moment hoeft op het andere te lijken. We zijn hier maar één keer en laten we dat in godsnaam zo afwisselend mogelijk maken. Vind ik. Dus ja: hij mocht op dinsdag op de tafel dansen en op woensdag was het ‘Nu even niet’. En ja, op donderdag gingen we voor het slapengaan met scheerschuim een tekening op de spiegel maken maar op vrijdag was dat ‘Belachelijk, want papa is moe’. En ja, ik moest heel erg lachen toen hij op zijn vierde ‘Lekker ding’ tegen zijn moeder zei, maar werd veel te boos toen ie hetzelfde riep tegen z’n oma. Ik weet het, er is geen peil op te trekken en het is mijn eigen fout. En ik heb het geprobeerd hoor, op z’n Jo Frost’s. Ik had zelfs een ‘naugthy spot’ voor hem ingericht. Elke keer als ie de fout in ging verplichtte ik hem om een halfuur in een hoekje naar De Toppers in Concert te kijken. Dat zal hem leren, dacht ik! Vond ie het nog leuk ook. Ik heb geprobeerd om mijn omgeving te overtuigen hun opvatting van ‘opvoeden = consequent zijn’ om te buigen naar ‘opvoeden = creatief zijn’. Ik heb zelfs geprobeerd te bewijzen dat dat net zo goed werkt. Toen mijn dertienjarige dochter zich ernstig zorgen maakte om haar achterblijvende borstgroei, zei ik: ‘Oké, als jij goed je best doet op school, krijg je van mij nieuwe borsten, maar we doen het wel zo; eentje als je de brugklas haalt en eentje als je slaagt.’ Binnen twee jaar had ze haar vwo-diploma! Maar in plaats van mijn succesvolle aanpak te prijzen vond mijn omgeving mijn vernieuwende opvoedmethodes ‘misselijkmakend’. Even dacht ik nog dat ik het voor elkaar had met dat naar mij luisteren. Als ik mijn zoontje vroeg: ‘Kom je hier of niet!’ dan kwam ie. Of niet. Geen speld tussen te krijgen. Ze lachten me allemaal uit. En dus bleef ik alleen achter. Met al mijn inconsequentie en mijn ongelijk als het op opvoeden aankomt. Ik vond het een dilemma, want als er nou iets is wat ik hem mee wil geven en waar ik trouw aan wil blijven is dat je elke dag, elk moment een beetje opnieuw mag invullen en ervaren.
En hoe doe je dat in godsnaam als alles steeds hetzelfde moet? Vanaf zijn zesde zijn we het dus anders gaan doen. We hebben één simpele regel: papa mag alles zeggen en doen, maar hij hoeft zich alleen maar even af te vragen ‘Wat vindt mama ervan?’ en daar dan naar luisteren. Zo kan ik doen wat ik wil en heeft ie altijd een heel goede, consequente ingebouwde gids bij de hand. Doen we het toch een beetje samen.
Richard Kemper
Wil je meer lezen van Richard Kemper? Lees dan ook zijn bevallingservaring.
